- Je leert wat je kan doen bij heesheid
- Je ontdekt wat een stemonderzoek bij de KNO-arts inhoudt
5 tips bij heesheid
Als je stem hees is en je hebt je stem hard nodig, dan zul je meteen actie moeten ondernemen om te voorkomen dat er schade aan je stem ontstaat. Ben je vaak verkouden of heb je keelontsteking, dan wijst dat soms op overbelasting van je stem. Hierna ga ik kort in op het onderwerp verkoudheid, nu bespreek ik het onderwerp ‘heesheid’ in zijn algemeen en wat je daaraan kunt doen.
Tip 1 onderzoek
Heesheid mag niet langer dan een week duren; duurt het langer, ga dan naar je huisarts en vertel hem dat je een spreekberoep hebt en dat je stem zeer belangrijk voor je is. Dat wordt nog wel eens over het hoofd gezien. Als je stem erg afwijkt kan de KNO arts er even in kijken met een laryngoscoop. Dat onderzoek gebeurt poliklinisch. Hoe dat gebeurt krijg je later nog te zien in een filmpje. Het onderzoek is pijnloos en eenvoudig. Aarzel niet als je twijfelt over de gezondheid van je beroepsstem en laat er even naar kijken!
Tip 2 stemrust
Houd stemrust, als de heesheid plotseling is ontstaan, zoveel als mogelijk is. Dat is inderdaad niet eenvoudig en vraagt om discipline en hulp van je omgeving. Trijntje Oosterhuis sluit zich drie dagen op in huis en whats-appt alleen nog maar, Ilse gaat een paar dagen bij haar ouders zitten, kortom; het is bekende stemmen ook niet vreemd om stemrust te nemen.
Tip 3 stomen
Stoom met kamille; adem warme stoom in door je MOND zodat het bij je stembanden komt. Weet je nog? Die bevinden zich in de luchtpijp dus wat je drinkt komt nooit rechtstreeks bij je stem terecht. Warme stoom die je rustig inademt wél.
Tip 4 spreek normaal
Als je spreekt, blijf je stem dan normaal en zonder kracht gebruiken. Zet geen druk. Ga ook niet fluisteren, omdat dit je stembanden uitdroogt. (Tijdens fluisteren sluiten je stembanden niet helemaal; er blijft een opening waar de lucht doorheen suist. Daardoor droogt het slijmvlies op je stembanden uit).
Wanneer je op de normale manier blijft praten kan het zijn dat je stem dan af en toe wegvalt.
Dat is GOED, want dat betekent dat je geen kracht zet.
Ga je daar doorheen duwen, dan kún je stembandknobbeltjes ontwikkelen of een poliep krijgen. Die zijn niet gevaarlijk, maar wel heel lastig. En dat komt redelijk vaak voor zoals je vast wel weet:denk aan Marco Borsato, Jan Smit, je bent wel even zoet als je die weg moet laten halen.
Tip 5 bubbelen
Om je stem te onderhouden, op te warmen én te trainen is ‘lax vox’ (bubbelen) een revolutionaire methode. Je zag deze methode ook al bij het onderwerp ‘ontspanningstechnieken voor je stem’.
Zoals je ziet kun je deze methode ook gebruiken tegen heesheid die ontstaan is door overmatige stembelasting.
Je mag in dat geval:
3 tot 5 x per dag bubbelen gedurende 3 minuten in water dat niet dieper is dan 5 centimeter. Voel zelf welke diepte het prettigst is. Let op dat je wangen en keel goed meebibberen.
LET OP: Voelt je keel droog en schraal na het bubbelen, dan heb je waarschijnlijk op dat moment óf een keelontsteking, óf je stembanden sluiten niet zo goed tijdens het bubbelen. In dat geval mag je niet doorgaan en moet je meer stemrust houden of je huisarts vragen om hulp.
Hoe verloopt zo’n stemonderzoek bij de KNO-arts?
Hier zie je dr. Friebel (what’s in a name:-) in actie in het Albert Schweitzer Ziekenhuis. Zo eenvoudig gaat het: een heel dun glasfiberkabeltje glijdt door de neus naar binnen. Binnen een paar seconden zijn je stembanden in beeld.
Ook voor jou zelf; er hangt een beeldscherm naast je waar je op mee kunt kijken als je dat zou willen. Zorg dan wel dat je informeert naar een stemgespecialiseerde KNO-arts; niet elke KNO-arts doet dit onderzoek.
https://www.youtube.com/watch?v=gwWQAlXDlsc
mogelijkeheid; laat je stem beluisteren
Maak je je zorgen over je stem, weet je niet goed wat je er van vindt, lukt iets niet, of heb je er een persoonlijke vraag over? Je mag als je dat wilt je video (die je gerust met je smartphone of webcam kan maken) mailen.
In de volgende les kun je nog iets meer horen over verkoudheid. Dat overkomt iedereen, maar de beroepsstem heeft daar extra veel last van. Daar vertel ik je wat je kunt doen om tijdens verkoudheid te overleven met je stem.
